Weer en Seizoenen Spitsbergen

Spitsbergen heeft eigenlijk 3 verschillende seizoenen. Daarnaast splitst de winter splitst zich feitelijk ook nog op in twee seizoenen, het lichte en het donkere seizoen.

Beste reistijd

Dit is een van de meest gestelde vragen die wij krijgen, maar het is vrijwel onmogelijk om een duidelijk advies te geven. Elk seizoen heeft zijn unieke charmes en kenmerken! Het komt er echt op neer welke interesses je hebt en wat je wilt ervaren op Spitsbergen. Als je het niet zeker weet, zal deze uitleg van de seizoenen je hopelijk helpen bij het plannen van je reis.

Een belangrijk onderdeel van het begrijpen van de jaarcyclus op Spitsbergen zijn de termen ‘licht’ en ‘donker’. Dit vat ook veel van de mystiek en magie samen van een bezoek aan deze archipel zo dicht bij de Noordpool. Om dit zo eenvoudig mogelijk te maken, verdelen we het jaar in drie hoofdseizoenen: poolzomer, noorderlichtwinter en zonnige winter. De lente en de herfst worden niet genoemd omdat deze zo ver naar het noorden niet duidelijk kunnen worden gedefinieerd, waar de overgang tussen de hoofdseizoenen zo uitgesproken is en zo snel plaatsvindt. Duidelijke kenmerken onderscheiden deze drie hoofdseizoenen van elkaar. Het is echter ook vermeldenswaard dat elk hoofdseizoen kan worden verdeeld in twee “subseizoenen”. Met andere woorden: Svalbard heeft zes subseizoenen.

Drie hoofdseizoenen

Poolzomer van 17.05 tot 30.09 | middernachtzon van 17.05 tot 23.08 | 'gouden' herfst van 24.08 tot 30.09
Noorderlicht winter van 01.10 tot 28.02 | poolnacht van 11.11 tot 30.01 | twilight zone van 01.10 tot 10.11 en van 1 tot 28 februari
Zonnige winter | 01.03 tot 16.05 | 'pastel' winter van 01.03 tot 19.04 | middernachtzon van 20.04 tot 16.05

Poolzomer

We beginnen onze reis door de drie hoofdseizoenen met de heldere en milde poolzomer, die zich uitstrekt van half mei tot eind september. De middernachtzon domineert al meer dan een maand de hemel wanneer de zomer zijn intrede doet op 17 mei (de dag van de Noorse grondwet) en pas eind augustus weer onder de horizon zal zakken. In een poolzomer worden dag en nacht één in het hoge Noordpoolgebied, en is het licht de hele dag hetzelfde. De vier maanden van de Middernachtzon beïnvloeden de biologische klok van zowel mens als dier, en het is gemakkelijk voor zowel twee- als viervoeters om de tijd uit het oog te verliezen tijdens deze magische tijd van het jaar.

Na een lange winter vindt er een virtueel natuurwonder plaats op Spitsbergen. De archipel wordt overspoeld door vogels die hier in grote aantallen migreren om te nestelen. De wateren rondom de archipel zijn zeer voedzaam en bieden een overvloedig aanbod aan voedsel. Een overvloed aan walrussen, zeehonden en walvissen komen de fjorden van Spitsbergen binnen, aangetrokken door het feestmaal dat wordt aangeboden in het koude water bij de ijsrand. Als je geïnteresseerd bent in het ervaren van het dierenleven in het Noordpoolgebied, heeft de zomer de voorkeur vanwege de grotere diversiteit. Tijdens de zomer kun je veel meer diersoorten zien dan de soorten die het hele jaar door in de fauna van Spitsbergen voorkomen (ijsberen, poolvossen, Svalbard-rotshoenders en Spitsbergen-rendieren).

Velen gaan ervan uit dat Spitsbergen dor en verlaten is en alleen uit rotsen, sneeuw en ijs bestaat. Dat is een redelijk nauwkeurige uitspraak voor een deel van het jaar. In de zomer komt er echter een overvloed aan planten en schimmels tevoorschijn onder de verwarmende stralen van de middernachtzon, waardoor kleurrijke levensvlekken ontstaan op de anders onherbergzame toendra. De meeste van deze planten zijn speciaal aangepast aan de barre omstandigheden in het hoge Noordpoolgebied, en in sommige gevallen is Spitsbergen de enige plek op aarde waar je ze kunt ervaren.

Van eind augustus tot eind september hebben we een periode (of subseizoen) die we “gouden herfst” noemen. Dit is het moment waarop de trekvogels zich voorbereiden op hun lange vlucht naar het zuiden, en de planten zich voorbereiden op nog een lange winter, waarmee een einde komt aan hun kortstondige kleurdominantie op de toendra. In deze tijd van het jaar beleven we onze korte versie van de herfst en verandert het landschap snel van karakter. Het Middernachtzonseizoen is voorbij en de avonden beginnen donkerder te worden. Het Hoge Noordpoolgebied biedt gouden landschappen gevuld met de mooiste herfstkleuren die je maar kunt bedenken. De trekkende soorten zijn inmiddels vertrokken naar verre oorden en de diersoorten die het hele jaar door op Spitsbergen leven hebben het gebied vrijwel weer voor zichzelf.

Noorderlicht winter

Terwijl oktober voorbij raast, beginnen de avonden al donkerder te worden, en het daglicht vervaagt elke dag iets meer. Terwijl het daglicht afneemt, nemen tegelijkertijd de duisternis en de kansen om eventueel het noorderlicht te zien toe als je geluk hebt. Het zal niet lang duren voordat eind oktober het donkere seizoen in volle gang is, met zijn prachtige landschappen gekleurd in blauwe tinten, middagschemering en een totaal gebrek aan direct zonlicht. Het absolute hoogtepunt van het donkere seizoen op Spitsbergen is de poolnacht, aangezien Spitsbergen de enige plaats in Noorwegen is waar je dit fascinerende fenomeen van half november tot eind januari kunt ervaren. De poolnacht voelt donkerder aan dan het reguliere donkere seizoen, omdat de zon nooit verder dan 6 graden of meer onder de horizon opkomt, wat betekent dat er geen merkbaar verschil is tussen dag en nacht. Dankzij dit effect is de poolnacht een echt hoogtepunt van het noorderlichtwinterseizoen op Spitsbergen, omdat het het mogelijk maakt om zelfs midden op de dag het noorderlicht te zien als je geluk hebt! Terwijl de poolnacht geleidelijk ten einde loopt, geldt dat ook voor het donkere seizoen. Maar niet zonder in stijl uit te gaan met een laatste ronde van de beroemde “blauwe uur”-lichten om de landschappen in prachtige kleuren te kleuren voordat de zon terugkeert van zijn donkere seizoensvakantie.

Gedurende het donkere seizoen en de poolnacht is het noorderlicht verre van alleenstaand als natuurlijke lichtbron. Op heldere en onbewolkte dagen schijnen de sterren de hele dag helder tijdens de poolnacht. Het is ook magisch om op zulke dagen getuige te zijn van het krachtige licht van een volle maan, terwijl het schaduwen werpt en het landschap verlicht. Dankzij dit natuurlijke licht is het donkere seizoen lang niet zo donker als velen zich voorstellen! Ook Longyearbyen, de kleine “gloeilamp”, voelt zich dit seizoen anders. Wanneer je terugkeert naar de stad na een lange, donkere en prachtige dag vol winteravonturen tijdens begeleide tochten in de omgeving, voelt alleen al de aanblik van de lichtsfeer die uit de stad komt warm en comfortabel. Vooral als je weet dat daar een lekkere maaltijd en een comfortabel hotelbed voor de nacht op je wachten.

Naarmate de dagen korter worden richting het donkere seizoen, kalmeert ook het levenstempo in Longyearbyen, waardoor het perspectief van zowel de lokale bevolking als bezoekers naar zichzelf, de mensen om hen heen en wat de stad te bieden heeft, naar binnen verschuift. Van gevarieerde culinaire ervaringen tot winkelmogelijkheden, en van festiviteiten tot geschiedenis en cultuur bij de attracties van Longyearbyen. Het seizoen beschikt ook over een volledige evenementenkalender van begin tot eind. Jaarlijkse evenementen tijdens de Northern Lights Winter zijn onder meer het culinaire festival Taste Svalbard, Oktoberfest, het bluesfestival Dark Season Blues, het kamermuziekfestival Arctic Chamber Music Festival en het jazzfestival Polarjazz.

Zonnige Winter

Op het Noorse vasteland noemen we de korte periode van maart tot half mei lente, maar op Spitsbergen heeft deze term vrijwel geen betekenis. Gedurende deze tweeëneenhalve maand is het hier nog volop winter, met een prachtig met ijs en sneeuw bedekt landschap zover het oog reikt. Ook al is er daglicht, de contrasten zijn enorm: van virtuele schemering overdag begin maart tot het oneindige licht van de middernachtzon vanaf 20 april.

Vanaf begin maart is het overdag licht, maar ’s avonds en ’s nachts nog donker. Deze overgang tot half april noemen we vaak de ‘pastelwinter’. Dit verwijst naar de unieke en prachtige lichtomstandigheden, waarbij de met sneeuw bedekte bergen de helderblauwe lucht ontmoeten en de gestaag toenemende aanwezigheid van de zon de helderste pasteltinten over het landschap werpt. Deze overgang van de winterse duisternis naar de zomerse helderheid heeft gevolgen voor iedereen die hier op 78˚ N woont. Het is alsof ze wakker worden met een nieuwe natuur terwijl het daglicht de duisternis verdringt. Deze transitie zorgt ook voor een verandering van focus, van binnenactiviteiten naar veel meer actie in de buitenlucht per ski, hondenslee of sneeuwscooter.

Het is vaak koud als we de zonnige winter ingaan, een periode die prachtige omstandigheden biedt voor winteractiviteiten. Naarmate de zon hoger aan de hemel staat, stijgt de temperatuur en wordt het geleidelijk aangenamer om buiten te zijn. Wanneer eind april de middernachtzon arriveert, voelt het als lente, ook al is het nog volop winter. De eerste trekvogels arriveren en als we mei ingaan, zien we de eerste tekenen van het smelten van de sneeuw en het loslaten van de winter.

Bezoekers worden vooral naar Longyearbyen aangetrokken door het vooruitzicht om geweldige buitenervaringen uit te proberen, vooral hondensledetochten en sneeuwscootersafari's. Met dergelijke activiteiten kan je meer afgelegen gebieden bereiken en de ruige en spectaculaire wildernis van het Hoge Noordpoolgebied zien. Als je geluk hebt, zie je de ijsbeer – de koning van het noordpoolgebied – hoewel dergelijke waarnemingen relatief zeldzaam zijn. Toch bevinden we ons in het rijk van de ijsbeer, en als gast doen we ons best om de ijsberen of andere wilde dieren niet te storen. Wist je dat je tijdens een expeditiecruise meer kans maakt op het spotten van de ijsbeer dan tijdens een 'citytrip'?

Meer lezen?

Algemeen

Weer en Seizoenen

Flora en Fauna

Cruisen: algemeen

Schipinfo: Hondius

Schipinfo: Ortelius

Schipinfo: Plancius

Schipinfo: Rembrandt van Rijn

Praktische informatie

100% op maat

een reis speciaal voor jou samengesteld

Ons team gaat graag aan de slag met het regelen van jouw ultieme reis op maat! Geef je wensen door en je ontvangt snel een vrijblijvend voorstel voor jouw droomreis!

Het team van IJsland Tours staat voor je klaar om jouw droomreis te realiseren.

Stel jouw reis op maat samen